چرا برادر معاون اول روحانی بازداشت شد؟

رضا حقیقت‌نژاد - ایران وایر

مهدی جهانگیری، برادر اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس جمهور دیشب بازداشت شد. علت بازداشت مشخص نیست ولی مهم ترین گمانه زنی، تخلفات اقتصادی است.

اسحاق جهانگیری در واکنش به بازداشت برادرش نوشته:‌ «اطلاع دقیقی از دلیل، چگونگی دستگیری، اتهام، ضابط و شاکی برادرم ندارم، البته وی هیچگونه مسولیت و فعالیت دولتی ندارد. مساله قابل پیش بینی بود و باید صبر کرد.»

مهدی جهانگیری یک شخصیت مرموز اقتصادی است که از سال ۸۶تاکنون توانسته به صورت نجومی در اقتصاد ایران رشد کند. بر اساس گزارش وب سایت موسسه مالی گردشگری که تحت نظر او اداره می شود، ۲۸ شرکت در زیرمجموعه این گروه فعال هستند که بانک گردشگری مهم ترین این شرکت ها محسوب می شود.

حمید بقایی، معاون اجرایی دولت احمدی نژاد ۱۰ روز پیش در توییتر نوشت: «اخباری دال بر نقل و انتقال ارز توسط این بانک به خارج از کشور وجود دارد.» او همین اتهام را اردیبهشت ماه ۹۶ نیز مطرح کرده بود. حمید بقایی، قبلا یک درگیری چند مرحله ای مالی با اسحاق جهانگیری داشته و اطلاع رسانی اش در این زمینه بیشتر به قصد انتقام گیری ست ولی فعلا او یک گمانه را درباره سمت و سوی پرونده مهدی جهانگیری مطرح کرده است.

نام بقایی البته سال ۹۰ هم به مهدی جهانگیری گره خورد. سایت الف اردیبهشت۹۰ در یک افشاگری خبر داد که مهدی جهانگیری با همکاری اسفندیار رحیم مشایی و حمید بقایی، شركت سرمايه‌گذاري ميراث فرهنگي و گردشگري ايران مشهور به سمگا را تاسیس و رانت های کلانی دریافت کرده است. واگذاری یک میلیون و دویست و پنجاه و هشت هزار متر مربع از زمین‌های لویزان و امتیاز ساخت و بهره‌برداری از هتل‌های بین المللی فرودگاه امام خمینی از جمله این رانت ها بود. در جریان اختلاس ۳هزار میلیاردتومانی هم نام جهانگیری مطرح شد ولی به نوشته وب سایت زیتون، اسحاق جهانگیری «توانست با رایزنی‌های شخصی و پی‌گیری از جانب بیت رهبری برادرش را در امان نگه دارد.»

حمایت بیت رهبری از مهدی جهانگیری عجیب نیست. او سال ها با ستاد اجرایی فرمان امام و بنیاد برکت که زیر نظر دفتر خامنه ای اداره می شوند، ارتباطات اقتصادی داشته است.

وب سایت زیتون همچنین از ادامه رانت خواری مهدی جهانگیری در دولت روحانی خبر داده و نوشته بخش عمده ای از ثروت اسحاق جهانگیری به نام مهدی جهانگیری است تا در صورت بروز حاشیه او در امان باشد ولی فعلا ماجرا برعکس شده است.

وب سایت گروه مالی گردشگری که فعلا فعالیتش متوقف شده نیز از ۳۷پروژه در حال اجرای این شرکت خبر داده بود. این آمار نشان می دهد که اتهامات علیه مهدی جهانگیری در سال های اخیر تاثیری بر پروژه های اقتصادی او نگذاشته و علاوه بر این او توانست با حمایت برادرش، موقعیت خودش را هم تثبیت کند و معاون اتاق بازرگانی تهران شود.

یک اتهام دیگر علیه مهدی جهانگیری را اردیبهشت ۹۶، علیرضا زاکانی، نماینده سابق مجلس و از مخالفان فعال دولت روحانی مطرح کرد. او گفت مهدی جهانگیری، عضو هیات مدیره مجتمع پتروشیمی است و در جریان یک نقل و انتقال ۲ونیم میلیارد یورویی تخلفاتی رخ داده است. جهانگیری عضویتش در هیات مدیره مجتمع پتروشیمی را تکذیب کرد ولی اسنادی که سایت جهان نیوز منتشر کرد نشان می داد شرکت سرمایه گذاری ایران مهم ترین سهام دار این مجتمع است و بانک گردشگری هم از سهامداران شرکت سرمایه گذاری ایران. ممکن است پرونده مهدی جهانگیری به این موضوع ربط داشته باشد.

۲۲ و ۲۳ خرداد امسال محمدباقر قالیباف نیز در مناظره انتخاباتی و یک برنامه تبلیغاتی از تخلفات بانک گردشگری گفت و تاکید کرد مهدی جهانگیری به همراه حسین فریدون، برادر حسن روحانی در چینش هیات مدیره بانک ها نقش دارند و صندلی هیات مدیره بانک ها به فروش می رسد. این اتهامات در کوران انتخابات چندان شنیده نشد ولی به خوبی نشان می داد که حرف و حدیث درباره برادر معاون اول رئیس جمهور کم نیست.

با این حال، جمله ای که اسحاق جهانگیری در واکنش به این موضوع نوشته، وقتی معنادار می شود که نوشته «قابل پیش بینی بود و باید صبر کرد.» او با این عبارت بیشتر تاکید کرده که این موضوع سیاسی و احتمالا انتقام گیری است. حتی اگر در این موقعیت خاص، این تعبیر معاون اول رئيس جمهور درست باشد، بازداشت مهدی جهانگیری علاوه بر اینکه می تواند شبکه مهم اقتصادی زیردستی معاون اول رئیس جمهور را فشل کند، از نظر سیاسی نیز برای او هزینه زا است.

از اسحاق جهانگیری به عنوان یک ذخیره مهم اصلاح طلبان برای انتخابات ریاست جمهوری آینده نام برده می شود و تک و پاتک های او در مناظره های انتخاباتی سبب شد که محبوبیت و اعتبار اجتماعی بیشتر نزد اصلاح طلبان و حامیان حسن روحانی داشته باشد. او همچنین در مقام رئیس ستاد مبارزه با مفاسد اقتصادی نیز همواره مدعی مبارزه با مفاسد بوده است. او همچنین در مقام فرمانده اقتصاد مقاومتی - که مورد تایید رهبر جمهوری اسلامی نیز است-، قدرت نفوذش را بیشتر کرده است. مهدی جهانگیری هم ذیل این ستاد در منطقه ۴ کرمان به فعالیت مشغول بود. اسحاق جهانگیری همچنین ماه های گذشته خودش را رابط اصلاح طلبان و خامنه ای معرفی کرد. موضوعی که با استقبال برخی اصلاح طلبان مواجه نشد ولی بر وزن سیاسی جهانگیری افزود. درگیر شدن اسحاق جهانگیری در پرونده بازداشت و فساد اقتصادی برادرش می تواند بر همه این اندوخته ها تاثیر بگذارد. او البته در این مسیر تنها نیست. در حال حاضر پرونده زمین خواری و رشوه خواری دو برادر علی لاریجانی و صادق لاریجانی باز است، حسین فریدون، برادر رئيس جمهور به قید وثیقه ۱۲میلیارد تومانی باز است، حالا برادر معاون اول رئيس جمهور به جمع شان اضافه می شود؛ برادران دالتون.